Meer dan 300 operators kwamen in de week van 13 tot en met 17 maart in Vancouver samen voor de WAS (Wholesale Agreements and Solutions Group) meeting. Deze meeting, die wordt georganiseerd door de GSMA, vindt twee keer per jaar plaats. Vanuit KPN Wholesale waren we natuurlijk ook aanwezig. Om met roaming partners te spreken over onze klanten die naar het buitenland gaan én hun klanten die op bezoek zijn in ons netwerk en de tarieven die we elkaar daarvoor in rekening brengen. En om samen met alle operators af te stemmen hoe we roaming moeten organiseren. Welke goede afspraken we hebben gemaakt? We vertellen je er graag meer over.
Relaties onderhouden, tarieven bespreken
De WAS meeting is voor operators een belangrijk event. Het is dé meeting om met onze partners te spreken. De Wholesale roaming wereld is relatief klein dus het onderhouden van relaties is van groot belang. Ons roaming accountteam heeft in vier dagen tijd bijna honderd meetings met roaming partners gehad. Bij deze speed dates maakten we afspraken over de Wholesale tarieven die we elkaar in rekening brengen voor het gebruik van elkaars netwerken. Maar we hadden het bijvoorbeeld ook over de uitrol van nieuwe diensten zoals VoLTE roaming en 5G NSA. Omdat M2M/IoT diensten hard groeien vragen partners in toenemende mate om een apart tarief voor het afhandelen van dit type roaming verkeer. Ook hierover maakt ons accountteam de beste afspraken voor onszelf en voor onze klanten. De meetings zijn ook een goed moment om eventuele openstaande operationele en financiële uitdagingen te bespreken en om bestaande Wholesale overeenkomsten open te breken als de roaming volumes harder groeien dan we van te voren hadden ingeschat.
Afspraken wereldwijd over het organiseren van roaming
Wereldwijd zijn er vele honderden operators en er zijn er meestal meerdere in een land. Daardoor kunnen we in elk land onderhandelen over scherpe tarieven. Natuurlijk moet dit proces zo efficiënt mogelijk verlopen. Daarom maken alle operators gezamenlijk afspraken over contracten en oplossingen in de GSMA werkgroep WAS. Ook spreken alle operators over eventuele gevolgen van nieuwe ontwikkelingen. Een aantal ontwikkelingen die nu actueel zijn:
- 5G roaming.
- Gevolgen van het wereldwijd uitzetten van 2G en 3G netwerken.
- Onderlinge afspraken over netwerkkwaliteit en het tijdig oplossen van incidenten.
- Standaard API’s voor dienstontwikkelaars die direct ook toegang bieden voor het aanbieden van apps aan klanten van andere mobiele operators wereldwijd.
- Toegang tot elkaars operator-cloud tbv edge diensten.
5G roaming
Drieënhalve dag lang waren er presentaties, overleggen en afspraken over bovenstaande ontwikkelingen. Zo hebben we met meer dan honderd netwerken roaming toegang tot 5G geregeld. Met 5G komen er in de toekomst veel meer diensten beschikbaar, maar daarvoor zijn wel extra roamingafspraken nodig. Door de strenge beveiliging van 5G-netwerken (security by design), hebben we te maken met extra uitdagingen voor roaming.
Uitzetten 2G en 3G
Omdat 2G- en 3G-netwerken worden uitgezet, moeten alle roamingoproepen via VoIP gaan lopen: VoLTE. Dit is voor operators, maar bijvoorbeeld ook voor producenten van handsets technisch een grote stap. Klanten zullen daarentegen vooral een snellere call set-up en betere spraakkwaliteit ervaren. Nu de techniek in enkele netwerken succesvol is gebleken, wordt de dienst de komende tijd in zoveel mogelijk netwerken getest en gemigreerd.
Afspraken over netwerkkwaliteit
Als operator met het beste netwerk van Nederland, is kwaliteit voor KPN essentieel. Zeker als het gaat om roamingdiensten en de introductie van zogenaamde netwerkslices in 5G. We zijn daarom voorzitter geworden van een nieuwe werkgroep in de GSMA: Quality. Het doel van de werkgroep is om afspraken over kwaliteit te bewerkstelligen tussen mobiele operators.
Standaard API voor ontwikkelaars
Ontwikkelaars van mobiele apps hebben behoefte aan speciale functies zoals netwerkfuncties. Zij moeten vooralsnog vaak met meerdere operators afspraken maken waarbij de manieren om informatie te krijgen ook nog eens per operator verschillen. De GSMA werkt aan een wijze waardoor ontwikkelaars via een standaard API nog maar met één operator een koppeling nodig hebben. Daardoor kunnen ook klanten bij andere operators gebruikmaken van diezelfde app.
Edge-cloud
Voor veel datatoepassingen is een kleine vertraging niet erg. Maar er zijn ook toepassingen waarbij elke milliseconde telt. Denk bijvoorbeeld aan ondersteuning van slimme auto’s of toepassingen in games. Mobiele operators hebben vaak platforms verspreid over het land; de edge cloud. Daardoor kunnen ze dichtbij de gebruiker zitten. Maar over het gebruik van elkaars reken- en opslagcapaciteit, moeten operators wel eerst afspraken maken. Tijdens de WAS spraken we hierover.
